تاریخ انتشار: ۱۴:۵۰ - ۲۷ آبان ۱۴۰۳
اقتصاد۲۴ گزارش می‌دهد:

محجور کیست؟| اصطلاح حقوقی که مردم عادی باید بدانند

هر انسان در جامعه و زندگی شخصی دارای حقوقی است که باید نسبت به آن‌ها آگاه باشد تا بتواند در مواقع ضروری به‌خوبی از آن‌ها استفاده و یا از خود دفاع کند. در حقوق واژگانی وجود دارد که شاید عموم مردم نسبت به آن دانشی نداشته باشند و با معنا و مفهوم آن‌ها آشنا نباشند؛ محجور یکی از این واژگان است.

محجور کیست؟

اقتصاد۲۴- هر انسان در جامعه و زندگی شخصی دارای حقوقی است که باید نسبت به آنها آگاه باشد تا بتواند در مواقع ضروری به‌خوبی از آنها استفاده و یا از خود دفاع کند. در حقوق واژگانی وجود دارد که شاید عموم مردم نسبت به آن دانشی نداشته باشند و با معنا و مفهوم آنها آشنا نباشند؛ محجور یکی از این واژگان است.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید هر انسانی در دوره‌ای از زندگی خود محجور نام می‌گیرد و از اجرای حقوق و تصرف در اموال خود ممنوع است و باید برای عبور از آن شکیبا باشد. برای نمونه کودکان که نسبت به اموال و سود و زیان خود آگاه نیستند. بنابراین نمی‌توانند در آن دخل و تصرفی داشته باشند.

در واژه و لغت حجر به معنای منع است و در اصطلاح حقوقی به مفهوم منع شخص از تصرف در اموال و حقوق مالی خود است.

محجور کیست؟

همان‌گونه‌که اشاره شد هر انسانی در دوره‌ای از زندگی خود محجور است و باید صبر کند تا آن دوره از بین برود که البته در مواقعی مانند از دست دادن عقل یا هوش و حواس این دوره ماندنی خواهد بود.

به‌طور کلی همه افراد دارای حق و یا در اصطلاح حقوقی تمتع‌اند، اما شاید توانایی اجرای حق و یا به قولی استیفا را نداشته باشند. به این افراد محجور گفته می‌شود و کسی که محجور است از تصرف در اموال و حقوق مالی خود و انجام دادن اعمال حقوقی، مانند عقد یا ایقاع منع می‌شود.

در حقوق محجور و محجورین به افرادی گفته می‌شود که به دلایلی مانند کم بودن سن و یا نقص و ایراد در قوای دماغی (قوه تشخیص و استدلال و درک) نمی‌توانند در امور خود آزادانه تصرف کنند و اعمال حقوقی که برای زندگی و حیات انسان لازم است انجام دهند و از این رو به حمایت‌های قانون گذار نیاز دارند.

حجر را در مقابل اهلیت استیفا به کار می‌برند و محجور کسی است که به علت نقص یا فقد اهلیت نمی‌تواند اعمال حقوقی را انجام دهد.

انواع محجورین

اگر بخواهیم به کتب حقوقی مراجعه کنیم شاید فهم آن هم دشوار باشد. در این‌جا تلاش کرده‌ایم به زبان ساده‌تر در مورد انواع مجورین سخن بگوییم.

در فقه افراد با ویژگی‌های گوناگونی محجور دانسته شده‌اند که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

صغر (خردسال و کودک)

سفه (نادان)

جنون (دیوانه)

افلاس (فقیر و تنگ‌دست)

مرض متصل به موت (بیماری‌یی که منجر به مرگ می‌شود)

رقیت (بردگی).

اما در ماده ۱۲۰۷ قانون مدنی، محجورین به سه دسته تقسیم می‌شوند:

صغار (کودکان)

افراد غیر رشید (فردیست که تصرف او در اموال و حقوق مالی‌اش عقلایی نباشد)

مجانین (دیوانگان)

همان‌گونه‌که می‌بینید در فقه موارد دیگری برای حجر و در نتیجه محجورین بیان کرده‌اند، اما قانون مدنی ایران غیر از سه نوع یاد شده اشخاص دیگری را محجور نشناخته است.

محجور کیست؟

نکته مهم و شایان توجه در مورد شناسایی انواع محجورین این است که از دید قانون مدنی حجر و منع مورد نظر به علت نقص یا فقد اراده و تمیز شخص محجور به‌وجود می‌آید و قانون‌گذار کسانی را که به دلیل کمی سن یا نرسیدن به مرحله رشد یا اختلال قوای عقلی نقصی در اراده دارند و یا اصلا آن را ندارند؛ حمایت، و ممنوع از تصرف و محجور کرده است.

انواع محجور به سه گروه تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

۱) صغیر

به کسی صغیر گفته می‌شود که نابالغ باشد، به عبارت دیگر وصف صغر در برابر کبر که صفت شخص بالغ است قرار می‌گیرد. همچنین می‌توان کلمه صغر را در برابر بلوغ که صفت شخص بالغ است، به کار برد. در زبان عامیانه و نوشته‌های غیرحقوقی به صغیر، کودک، خردسال، طفل و بچه می‌گویند.

صغیر در لغت به معنی کوچک و خرد است و در اصطلاح فقهی و حقوقی به کسی اطلاق می‌شود که به سن بلوغ نرسیده و کبیر نشده است.

۲) غیر رشید

واژه غیر رشید با سفیه هم‌معنی و مترادف است. سفیه در واژه به معنی جاهل و احمق است و در فقه و حقوق مدنی به کسی سفیه می‌گویند که عادت او اسراف و تبذیر در خرج است و تصرفات مالی او خردمندانه نیست. چنین فردی کسیست که اموال خود را به شکل متعارف و به شیوه عقلا مصرف نمی‌کند و در معاملاتش به سود و زیان و نیرنگ و فریب توجه ندارد و اموال خود را در راه‌های ناشایسته صرف می‌کند سفیه یا غیر رشید می‌گویند.


بیشتر بخوانید: مالیات نقل و انتقال خودرو با کیست؟


با استناد به ماده ۱۲۰۸ قانون مدنی:

غیر رشید، کسیست، که تصرفات او در اموال و حقوق مالی خود، عقلایی نباشد.

۳) مجنون

مجنون کسی از که قوه عقل و درک ندارد و به اختلال کامل قوای دماغی مبتلاست، به عبارت دیگر، مجنون مختل المشاعر است.

جنون فساد عقل است و تباه شدن و اختلال آن

جنون عرفا دارای درجاتی است و برخی از دیوانگان حالت خطرناکی دارند، در صورتی که برخی دیگر آرام و بی آزار هستند. در برخی از کشور‌ها مانند فرانسه بین درجات جنون تفکیک قائل می‌شوند و متناسب با درجه آن قانون اعمال می‌شود. اما در حقوق ایران قانون گذار بدون هیچگونه توجهی به این درجات با استناد به ماده ۱۲۱۱ قانون مدنی می‌گوید:

جنون به هر درجه که باشد، موجب حجر است.

محجور کیست؟

حمایت از محجورین

محجورین در برابر قانون دارای حقوقی‌اند و ۳ نهاد در ایران از آنها حمایت می‌کند.

۱) ولایت قهری: که مخصوص پدر و جد پدریست.

۲) وصایت: سمتیست از سوی پدر یا جد پدری به کسی واگذار شود.

۳) قیمومت: در صورت نبود ولی قهری و وصی منصوب از سوی او، نهادی به نام قیمومت برای حمایت از محجور پیش‌بینی شده است که از سوی دادگاه به شخصی واگذار می‌شود.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۴ + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل سامسونگ، شیائومی و نوکیا + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسر امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز چهارشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ شکل پاسپورت ایرانی‌ها در دوران قاجار

اینفوگرافی/ کمک میلیاردی وزارت نفت دولت سیزدهم به حوزه علمیه

عکس/ هاشمی رفسنجانی در دوران طلبگی ۸۴ سال پیش

عکس/ نیکی کریمی در کنار فریماه فرجامى و تهمینه میلانى ۳۰ سال پیش در آمریکا

عکس/ سرلشکر باقری با لباس نظامی۴۴ سال پیش در خانه پدری

عکس/ ابراز پشیمانی و عذرخواهی ایلان ماسک از دونالد ترامپ

عکس/ محمدرضا پهلوی در کنار برادرانش ۹۵ سال پیش در ستاد ارتش

عکس/ چهره بازیگر نقش رُز در فیلم تایتانیک ۲۴ سال پیش مراسم اسکار

عکس/ مازیار لرستانی ۷ سال پیش در آخرین فیلمش در کنار علی انصاریان

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

پیش بینی قیمت دلار امروز ۲۲ خرداد ۱۴۰۴/ بازی سیاسی در زمین دلار

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

عکس/ درخشان‌ترین ستارگان آسمان شب

کوفته تبریزی مقصد مدافع پرسپولیس را لو داد!

ستاره مدنظر سیدورف استقلال را فالو کرد

قاب زن و شوهری سمر سریال عشق ممنوع

بورس در تله بلاتکلیفی؛ بازار چشم‌انتظار وزیر اقتصاد و مذاکره/ سیگنال‌های مبهم سیاسی و اقتصادی بازار را سرد کرد

عکس زیبای شیرین سریال نون خ

عکس/تیپ خاص رضا عطاران در استرالیا جلب‌توجه کرد

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۲۲ خرداد ۱۴۰۴/ افزایش قیمت طلا در چهارشنبه‌بازار

چرا اسرائیل نمی‌تواند به ایران حمله کند؟

پیغام مذاکراتی مسعود پزشکیان برای آمریکا

نمایندگی ایران در سازمان ملل: دیپلماسی تنها راه پیش‌رو است

تیتر یک سایت رهبری بعد از دیدار امروز نمایندگان

بیانیه تروئیکای اروپا علیه ایران؛ احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه

عکس/اعتراف بازیگر زن تلویزیون به حمل سلاح سرد!

پایان رابطه‌ عاشقانه‌ زوجی که همه دوستشان داشتند

هواشناسی استان تهران اطلاعیه داد

ظریف می تواند رئیس مجلس شود!

فتیله بمب بزرگ پرسپولیس در ترکیه روشن شد

برنده توپ طلای فوتبال ایران معرفی شد

پاسخ فوری ایران به قطعنامه جنجالی اروپا و آمریکا

فوری / انتظار می‌رود قطعنامه عدم پایبندی ایران طی چند ساعت آینده صادر شود

ترامپ: اعتمادم به دستیابی به توافق با ایران کمتر شده است

عراقچی: خطای راهبردی تروئیکای اروپایی، ایران را وادار به واکنش قاطع خواهد کرد

ادعای هگست علیه ایران

ایران دومین کشور بلاگر جهان

فیلم/شمسایی: تتلو نماز می‌خواند

فیلم/ عرضه خودرو در بورس کالا منع قانونی ندارد

فیلم/ اولین اطلاعات از اسناد و رازهای اتمی اسرائیل

اتهام‌پراکنی تروئیکای اروپایی علیه ایران در شورای حکام

روزی که بازیگر زن ایتالیایی تهران را به هم ریخت!

نجفی: تروئیکای اروپایی در موقعیتی نیست که بتواند مکانیسم ماشه را فعال کند

جنگنده نسل ششم GCAP در برابر F-۴۷ قرار گرفت

سپیده قلیان از زندان آزاد شد

شروع طوفانی پیرپسر در گیشه!

تغییر چهره حیرت‌انگیز اسکارلت جوهانسون در فیلم جدیدش

عکس زیرخاکی دختر مظفرالدین شاه به همراه پرستار فرانسوی اش!

استقلال با حسین‌نژاد به توافق رسید

ترامپ: با چین به توافق رسیدیم

کهنسال‌ترین درخت ایران ثبت ملی شد

حضور متفاوت بیمه‌دات‌کام در فاینکس ۱۴۰۴؛ از غرفه‌داری سنتی تا گفتمان‌سازی نوآورانه